Cari Oran Nedir?
Cari oran, bir şirketin kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü ölçen bir finansal göstergedir. Bu oran, bir şirketin dönemsel varlıkları (örneğin nakit, alacaklar, stoklar gibi) ile kısa vadeli yükümlülükleri (örneğin kısa vadeli borçlar ve ticari borçlar) arasındaki oranı ifade eder. Cari oran, şirketin likiditesini, yani ödemelerini gerçekleştirme kapasitesini gösterir. Bu oran, özellikle finansal analiz ve risk değerlendirmesi yaparken kullanılır.
Cari Oran ve Finansal Durum
Cari oran, genellikle likidite oranı olarak da adlandırılır ve şirketin kısa vadeli yükümlülüklerini ödeyebilme yeteneğini test eder. Bir şirketin kısa vadeli borçlarını zamanında ödeyebilmesi, finansal sağlığı açısından oldukça önemlidir. Cari oran, yatırımcılar ve kredi verenler için önemli bir karar verme aracıdır.
Cari Oran Formülü Nedir? Cari Oran Nasıl Hesaplanır?
Cari oran hesaplama formülü oldukça basittir. Formül şu şekilde ifade edilir:
Cari Oran Formülü:
Cari Oran = Dönen Varlıklar / Kısa Vadeli Yükümlülükler
Bu formülde:
- Dönen varlıklar, bir yıl içinde nakde dönüşmesi beklenen varlıklardır. Nakit, alacaklar, stoklar gibi kısa vadeli varlıklar buna dahildir.
- Kısa vadeli yükümlülükler ise, bir yıl içinde ödenmesi gereken borçlar ve yükümlülüklerdir. Kısa vadeli krediler, ticari borçlar gibi yükümlülükler bu kategoriye girer.
Örnek Cari Oran Hesaplama:
Bir şirketin finansal verileri aşağıdaki gibi olsun:
- Dönen Varlıklar: 500.000 TL
- Kısa Vadeli Yükümlülükler: 300.000 TL
Bu durumda, cari oran şu şekilde hesaplanır:
Cari Oran = 500.000 TL / 300.000 TL = 1,67
Bu örnekteki cari oran 1,67 olup, bu da şirketin kısa vadeli borçlarını 1,67 kat kadar ödeme kapasitesine sahip olduğunu gösterir.
Cari Oran Kaç Olmalıdır?
Cari oran genellikle 1'in üzerinde olmalıdır. Ancak, ideal cari oran sektöre, şirketin faaliyet türüne ve ekonominin genel durumuna göre değişiklik gösterebilir.
İdeal Cari Oran Aralıkları:
- Cari Oran = 1: Şirketin dönen varlıkları, kısa vadeli borçlarını karşılamaya yetecek kadar. Bu, şirketin kısa vadeli borçlarını ödeyebilme kapasitesini gösterir.
- Cari Oran < 1: Şirketin dönen varlıkları, kısa vadeli yükümlülüklerini karşılayamıyor. Bu, şirketin ödeme gücünün zayıf olduğunu ve olası bir likidite sıkıntısı yaşayabileceğini gösterir.
- Cari Oran > 2: Şirketin dönen varlıkları, kısa vadeli yükümlülüklerine göre çok fazla. Bu durumda, şirketin likidite durumu güçlü olsa da, gereksiz nakit tutmanın bir anlamı olmadığı da göz önünde bulundurulabilir. Aşırı yüksek cari oranlar, şirketin fazla nakit tutarak verimsiz bir şekilde çalıştığını gösteriyor olabilir.
Genel olarak, bir cari oran 1 ile 2 arasında olması beklenir. Ancak, sektörlere göre bu oranlar farklılık gösterebilir. Örneğin, perakende sektörü gibi yüksek döngüye sahip sektörlerde bu oran daha düşük olabilirken, inşaat veya üretim gibi uzun vadeli yatırımlar gerektiren sektörlerde cari oran daha yüksek olabilir.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Cari Oran Nedir?
Cari oran, bir şirketin kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü gösteren finansal bir göstergedir. Şirketin dönen varlıklarının kısa vadeli yükümlülüklerine oranı olarak hesaplanır.
2. Cari Oran Kaç Olmalıdır?
İdeal cari oran 1 ile 2 arasında olmalıdır. 1'in altında bir oran, şirketin borçlarını ödeme kapasitesinin düşük olduğunu, 2'nin üzeri ise gereksiz nakit bulundurmanın olumsuz etkilerini gösterebilir.
3. Cari Oran Yüksek Olursa Ne Olur?
Cari oran yüksek olduğunda, şirketin likiditesi fazla olabilir, ancak bu fazla likidite verimsiz kullanılabilir. Örneğin, şirketin çok fazla nakit tutması, bu nakitlerin yatırım fırsatlarına yönlendirilmediği anlamına gelir ve bu da şirketin büyümesini engelleyebilir.
4. Cari Oranın Yüksek Olması İyi Mi?
Cari oranın yüksek olması, şirketin borçlarını ödeme kapasitesinin güçlü olduğunu gösterse de, aşırı yüksek bir oran bazen şirketin yatırım yapmaktan kaçındığını ve gereksiz yere nakit tuttuğunu gösterebilir. Bu, şirketin potansiyel büyüme fırsatlarını kaçırmasına yol açabilir.
5. Cari Oran Düşük Olursa Ne Anlama Gelir?
Cari oran düşükse, şirketin kısa vadeli yükümlülüklerini ödeme konusunda sorun yaşayabileceğini ve likidite problemleri ile karşı karşıya kalabileceğini gösterir. Bu durum, genellikle finansal zorlukları işaret eder.
6. Cari Oran ve Likidite Oranı Arasındaki Fark Nedir?
Cari oran, bir şirketin dönen varlıklarının kısa vadeli borçlarına oranını gösterirken, likidite oranı genellikle daha kısa vadeli bir göstergedir. Likidite oranı, sadece nakit ve nakde dönüşebilecek varlıkları dikkate alırken, cari oran tüm dönen varlıkları hesaba katar.
