İhtiyat

İ Harfi

Tanım

Gelecekteki belirsizliklere karşı ayrılan ihtiyat rezervleri. İhtiyat muhasebesi, mali müşavirlik ve finansal raporlama için önemlidir.

Aynı Harfle Başlayan Terimler

İrsaliye

İrsaliye, bir malın teslimi veya sevkiyatı sırasında düzenlenen, ürünlerin gönderildiğini ve alıcıya teslim edildiğini belgeleyen resmi bir evraktır. İşletmelerde genellikle satış işlemleri, tedarik zinciri ve envanter yönetimi süreçlerinde önemli bir rol oynar. İrsaliye, malın fiziki hareketini takip etmek ve malın doğru bir şekilde alıcıya teslim edilip edilmediğini kanıtlamak amacıyla kullanılır. İrsaliye, genellikle satıcı tarafından düzenlenir ve alıcıya teslimat sırasında verilir. İrsaliye, faturadan farklıdır. Bir fatura, bir satışın ve borcun resmi kaydını oluştururken; irsaliye, malın fiziki olarak sevk edildiğini, taşındığını ve teslimatın yapıldığını belirten bir belgedir. İrsaliye, genellikle malın türünü, miktarını, sevk tarihi ve gönderici ile alıcı bilgilerini içerir. İrsaliye düzenlenmiş olsa bile, ödeme henüz yapılmamış olabilir, bu durumda fatura ayrıca düzenlenir. Yani irsaliye, malın teslimini doğrulayan bir belgeyken, fatura ödeme talebinde bulunur. İrsaliye, ticaretin şeffaflık ve düzenle yapılmasını sağlayan önemli bir belgedir. Alıcı, kendisine gönderilen ürünleri kabul ettiğini ve teslim aldığını gösteren bir imza atar. Bu işlem, ilerleyen süreçlerde olası uyuşmazlıkların önüne geçer ve ürün teslimatı ile ilgili herhangi bir sorun olduğunda çözüm için başvurulacak önemli bir delil oluşturur. İrsaliye, özellikle lojistik, nakliye ve depolama sektörlerinde yaygın bir şekilde kullanılır. Malın hangi tarihte sevk edildiği, hangi taşıma aracının kullanıldığı, hangi güzergâhın izlediği ve teslimatın alıcıya ne zaman yapılacağı gibi bilgiler irsaliye üzerinden takip edilir. Bu sayede, sevkiyat süreçleri daha verimli ve organize bir şekilde yönetilebilir. İrsaliye genellikle barkod, seri numarası ve düzenleme tarihi gibi bilgileri içerir ve zaman zaman, özellikle büyük işletmelerde, elektronik irsaliye (e-irsaliye) sistemleri kullanılır. E-irsaliye, kağıt bazlı işlemlerden dijital ortama geçiş yaparak işlem hızını artırır ve belge takibini daha kolay hâle getirir. Kısacası, irsaliye, bir ürünün teslimatını kanıtlayan ve sevkiyat sürecini düzenleyen resmi bir belgedir. Hem satıcı hem de alıcı için ticaretin düzgün ve şeffaf bir şekilde yapılmasını sağlar. Ayrıca, lojistik ve envanter yönetimi açısından da önemli bir rol oynar, olası uyuşmazlıkların önüne geçer ve ticaretin düzenli işlemesine katkı sağlar.

İskonto

İskonto, genellikle ticaret ve finansal işlemlerde, belirli bir bedelin veya borcun, ödeme tarihinden önce yapılan erken ödeme ile indirime tabi tutulması anlamına gelir. Bir diğer ifadeyle iskonto, satıcıların alıcılara belirli bir ödeme süresi içinde ödeme yapmaları karşılığında sağladığı indirimdir. Bu uygulama, ticari ilişkilerde nakit akışını hızlandırmak ve ödemelerin zamanında yapılmasını sağlamak için yaygın olarak kullanılır. İskonto, farklı şekillerde uygulanabilir. Ticari iskonto, satıcıların müşterilerine ürün veya hizmet satışlarında sundukları erken ödeme indirimleridir. Örneğin, bir satıcı, alıcısına 30 gün içinde ödeme yaparsa %5 iskonto sağlama teklifinde bulunabilir. Bu tür iskonto, hem satıcıya erken nakit akışı sağlar hem de alıcıya daha düşük bir maliyetle ödeme yapma fırsatı sunar. Nakit iskonto ise, bir borcun vadesinden önce ödenmesi durumunda, borçlunun borç tutarından yapılan bir indirimi ifade eder. Bu tür iskonto, özellikle uzun vadeli borçlar için yaygın olup, borç veren kişinin nakit ihtiyaçlarını daha hızlı karşılamasına olanak tanır. İskonto oranları, genellikle vade süresine ve ödeme şartlarına göre belirlenir. Örneğin, bir alıcı, belirli bir süre içinde ödeme yaparsa daha büyük bir iskonto alabilir. Ancak bu indirim, her zaman belirli bir limitin altında tutulur, çünkü satıcı da ticari faaliyetlerinden kâr elde etmeyi hedefler. Satıcı için iskonto uygulamak, müşteri bağlılığını artırabilir, aynı zamanda ödemelerin daha hızlı alınmasını sağlayarak işletmenin nakit akışını güçlendirir. İskonto, sadece ticaretle sınırlı değildir. Finansal işlemlerde de önemli bir yer tutar. Özellikle bankacılık ve finans sektöründe, iskonto, senetler, çekler veya borçlar üzerinde yapılabilir. Senet iskontosu veya çek iskontosu, belirli bir vade tarihine kadar ödeme yapılması gereken senet veya çeklerin, vadesinden önce nakit olarak alınmasını sağlayan bir uygulamadır. Bu işlemde, ödeme yapılacak olan tutardan belirli bir iskonto oranı düşülür. İskonto, işletmelerin finansal stratejileri doğrultusunda kullanılan önemli bir araçtır. Özellikle büyük işletmeler ve ticaretle uğraşan şirketler, iskonto uygulayarak alacaklarını hızla tahsil etmeyi amaçlar. Bununla birlikte, yüksek iskonto oranları, işletmenin kârını azaltabilir, bu yüzden iskonto oranı dikkatlice belirlenmelidir. Kısacası, iskonto, bir borç veya ödeme tutarından, erken ödeme karşılığında yapılan indirimdir. Hem ticari işlemlerde hem de finansal sözleşmelerde yaygın olarak kullanılan bu uygulama, nakit akışını iyileştirmek ve ticari ilişkileri güçlendirmek amacıyla önemli bir araçtır.

İştirak

İştirak, bir şirketin, başka bir şirketin hisselerine sahip olması veya o şirkette ortaklık kurması durumunu tanımlayan bir terimdir. İştirak, genellikle bir ana şirketin, iştirak ettiği şirket üzerinde belirli bir kontrol ve etki sağlamak amacıyla gerçekleştirdiği bir strateji olarak kullanılır. İştirak ilişkisi, şirketler arasında ortaklık yapısının oluşturulması, kaynakların paylaşılması veya belirli bir iş modelinin benimsenmesi gibi nedenlerle kurulabilir. Bir şirket, iştirak ettiği başka bir şirkette genellikle hissedar olarak yer alır ve bu hisse oranı, iştirak edilen şirketin karar mekanizmalarında belirli bir söz hakkı sağlar. İştirak edilen şirket, ana şirketin yan kuruluşu veya bağımsız iştiraki olabilir. İştirak eden şirket, genellikle başka bir sektörde faaliyet gösterebilir veya ana şirketin iş süreçlerini destekleyen bir yapı olabilir. İştirak edilen şirketin yönetiminde etkili olabilmek için, genellikle ana şirketin oy haklarının büyük bir kısmına sahip olması gerekir. Ancak iştirak edilen şirketteki hisse oranı, yönetim kontrolü sağlamasa da, şirketler arasında güçlü bir işbirliği kurulmasına ve sinerji yaratılmasına olanak tanır. İştirak, şirketler arası stratejik ortaklık olarak da değerlendirilebilir, çünkü iki şirket arasında belirli bir işbirliği ile ortak hedeflere ulaşılabilir. İştirakler, işletmelere çeşitli avantajlar sunar. Örneğin, iştirak edilen şirket, ana şirketin finansal gücünden, deneyiminden veya pazar bilgisinden faydalanabilir. Ayrıca, iştirak edilen şirketin pazar payı, teknoloji veya yenilikçilik gibi alanlarda sunduğu katkılar, ana şirketin daha geniş bir pazara erişmesini sağlar. Bu durum, her iki şirketin rekabet avantajı elde etmesine olanak tanır. İştirakler, aynı zamanda bir şirketin faaliyet alanını çeşitlendirmesi ve risklerini dağıtması açısından da önemlidir. Örneğin, bir şirket, farklı sektörlerde faaliyet gösteren iştirakler aracılığıyla ekonomik dalgalanmalara karşı daha dayanıklı hale gelebilir. Ancak iştirak ilişkisi, yönetimsel ve finansal açıdan bazı zorluklar da getirebilir. Bu yüzden iştirak edilen şirketin finansal durumu, yönetimi ve iş yapma biçimi, ana şirket tarafından dikkatle izlenmelidir. İştirak, holding yapıları ile sıkça ilişkilidir. Bir holding şirketi, farklı sektörlerde faaliyet gösteren birçok iştirak şirketine sahip olabilir. Bu tür yapılar, büyük ve çok uluslu şirketlerin büyüme stratejilerinin bir parçasıdır. Kısacası, iştirak, bir şirketin, başka bir şirkette hisse sahipliği yaparak stratejik işbirlikleri kurduğu ve belirli bir düzeyde etki sağladığı bir ilişki türüdür. Şirketler arası işbirliği, büyüme fırsatları ve kaynak paylaşımı gibi avantajlar sunar, ancak yönetimsel zorluklar ve riskler de barındırabilir.

İtfa

İtfa, genellikle finansal işlemler ve borçlanma araçlarında, bir borcun veya finansal yükümlülüğün vade sonuna kadar ödenmesi veya tamamen kapatılması sürecini ifade eden bir terimdir. İtfa, borçların geri ödenmesi anlamına gelir ve özellikle tahvil ve bono gibi borçlanma araçları için sıklıkla kullanılır. Bu süreç, borçlu olan kişinin veya kurumun, borçlandığı miktarı belirli bir süre içinde ve belirli koşullar altında ödeme yükümlülüğünü yerine getirmesini sağlar. Finansal piyasalarda, itfa genellikle bir tahvilin vade sonunda ödenmesi ya da anapara ve faizlerin geri ödenmesi şeklinde gerçekleşir. İtfa, borçlanma sürecinin tamamlanması ve borçlu tarafından yükümlülüklerin yerine getirilmesi anlamına gelir. Bu süreç, kapanış veya geri ödeme olarak da adlandırılabilir. İtfa, hem borçlu hem de alacaklı açısından finansal denetim ve strateji açısından önemlidir. Bir şirket veya devlet, bir tahvili ihraç ettiğinde, belirli bir vade süresi içinde bu tahvili satın alan yatırımcılara ödeme yapma yükümlülüğüne girer. Bu ödeme, tahvilin itfası olarak adlandırılır ve anapara ile birlikte faiz ödemelerini kapsar. Örneğin, bir şirket 5 yıl vadeli bir tahvil ihraç ettiğinde, 5 yıl sonunda tahvilin nominal değeri ve tahvile bağlı faizler ödenerek tahvil itfa edilmiş olur. İtfa, aynı zamanda amortisman ile de ilişkilidir. Borçların itfası, özellikle işletme finansmanında, nakit akışının yönetilmesi ve borçlanma maliyetlerinin ödenmesi konusunda önemli bir rol oynar. Bir borcun itfa edilmesiyle birlikte, ilgili borçlu yükümlülüklerden kurtulur ve finansal yükü hafifler. Bununla birlikte, itfa süreci, erken itfa ve gecikmiş itfa gibi farklı senaryolarla da karşımıza çıkabilir. Erken itfa, borcun vadesinden önce, belirli bir cezaya tabi olarak ödenmesidir. Bazı durumlarda borçlular, daha düşük faiz maliyetleri için erken itfa yapmak isteyebilirler. Gecikmiş itfa ise ödeme tarihinin geçmesi ve borcun zamanında ödenmemesi durumudur; bu da genellikle faiz artışları ve cezai şartlarla sonuçlanır. Sonuç olarak, itfa, borçların ve finansal yükümlülüklerin düzenli bir şekilde ödenmesi ve tamamlanması sürecidir. Finansal piyasalarda ve işletme finansmanında önemli bir kavramdır çünkü itfa işlemi, bir borcun sona ermesi ve ekonomik sistemdeki likiditenin sağlanmasına yardımcı olur. Borçlu tarafından yapılan itfa ödemeleri, genellikle belirli bir vade süresi ve ödeme koşulları altında gerçekleşir.

Sözlüğe Geri Dön

Sorunuz mu var?

Her An Yanınızdayız!

İşiniz durmasın, tüm sorularınıza çözüm sunuyoruz. Hızlı ve güvenilir destek için buradayız!

Bize Ulaşın